تحولات و دیدگاه‌ها در تاریخ‌نگاری اوایل اسلام

تحولات و دیدگاه‌ها در تاریخ‌نگاری اوایل اسلام
تحولات و دیدگاه‌ها در تاریخ‌نگاری اوایل اسلام گفت‌وگو با مهدی شاددل بصیر   گفت‌وگو کننده: فاطمه مصلح‌زاده   سومین شماره از مجموعه گفت‌وگوهای دورنما را می‌بینید. در این شماره با مهدی شاددل، دانشجوی دکتری مطالعات اسلام در دانشگاه لایدن، دربارهٔ مسالهٔ تاریخ‌نگاری در دورهٔ نخستین اسلام و پدیدهٔ ظهور اسلام گفت‌وگو خواهیم کرد و از دیدگاه‌های جدیدی که در دهه‌های اخیر دربارهٔ این موضوع مطرح شده‌اند حرف خواهیم زد. *** …
ادامه مطلب

نقدی بر دیدگاه تجدیدنظرطلبان دربارهٔ خاستگاه اسلام

نقدی بر دیدگاه تجدیدنظرطلبان دربارهٔ خاستگاه اسلام
نقدی بر دیدگاه تجدیدنظرطلبان دربارهٔ خاستگاه اسلام مروری بر مقالهٔ فرانسوا دوبلوا مریم زبرجدی   طی چند دههٔ گذشته گروهی جدید در مطالعات اسلام در غرب پدید آمد که پیروان آن در محافل آکادمیک به مکتب «تجدیدنظرطلبان» شهرت یافته‌اند. این گروه که در گزارش‌های مسلمانان دربارۀ زمان و مکان پیدایی اسلام تردید دارند، در سال‌های اخیر به‌شکلی فزاینده در اعتبار متنی قرآن ایجاد سؤال کرده‌اند‌ و تلاش‌هایی برای بازسازی یک …
ادامه مطلب

مسئلۀ یک‌پارچگی سوره در تفاسیر جدید

مسئلۀ یک‌پارچگی سوره در تفاسیر جدید
مسئلۀ یک‌پارچگی سوره در تفاسیر جدید مروری بر مقالهٔ مستنصر میر فاطمه عباسی   یکی از نکات رایج در آثار پژوهشگران مطالعات قرآن و تفسیر تأکید بر تمایز بین تفسیرهای قدیم و سنتی و تفسیرهای قرن بیستم است. مستنصر میر (متولد ۱۹۴۹)، محقق پاکستانی‌الاصل، در مقاله‌ای با عنوان «سوره واحدی یک‌پارچه: تحولی در تفسیر قرآن در قرن بیستم» کوشیده است یکی از جلوه‌های این تمایز را در آثار تفسیری این …
ادامه مطلب

آبراهام گایگر و آغاز اسلام‌پژوهی در غرب

آبراهام گایگر و آغاز اسلام‌پژوهی در غرب
آبراهام گایگر و آغاز اسلام‌پژوهی در غرب مروری بر مقالهٔ آرون هیوز عاطفه بیگدلی   آرون هیوز (متولد ۱۹۶۸) اهل کانادا و استاد مطالعات یهود در گروه مطالعات ادیان دانشگاه راچستر است. عمدۀ کتاب‌ها و مقاله‌های او به بحث‌های نظری و روش‌شناسی در مطالعات ادیان‌، به‌ویژه اسلام و یهودیت، اختصاص دارد. او در مقالهٔ «شرق‌شناسی و پژوهش آبراهام گایگر» کوشیده است گایگر را، با تنها اثرش در باب اسلام، به‌ …
ادامه مطلب

روایت‌های‌ تفسیرگران از حدود حجاب در قرآن

روایت‌های‌ تفسیرگران از حدود حجاب در قرآن
روایت‌های‌ تفسیرگران از حدود حجاب در قرآن مروری بر مقالهٔ والری هافمن متینه‌سادات موسوی   والری هافمن استاد مطالعات اسلام و مدیر گروه دین در دانشگاه ایلینوی در اوربانا شامپاین و متخصص در اندیشهٔ اسلامی است. لیسانس خود را در رشتهٔ انسان‌شناسی از دانشگاه پنسیلوانیا و فوق‌لیسانس و دکتری‌اش را در رشتهٔ تمدن و زبان‌های خاور نزدیک از دانشگاه شیکاگو دریافت کرد. علاقه‌های پژوهشی او طیف گسترده‌‌ا‌ی ازجمله فرقه‌های اسلامی، …
ادامه مطلب

زبان و سبک قرآن از اسطوره تا تاریخ

زبان و سبک قرآن از اسطوره تا تاریخ
زبان و سبک قرآن از اسطوره تا تاریخ مروری بر مقالۀ کلود ژیلیو و پیِر لارشه سمیه خرم‌‏نژاد   دربارۀ زبان و سبک قرآن در طی تاریخ پژوهش‌های اسلامی دیدگاه‏‌های مختلفی عرضه شده و این موضوع در دورۀ اخیر محل توجه محققان غربی نیز بوده است. مدخل «زبان و سبک قرآن» در «دائرة‌المعارف قرآنِ» بریل، تألیف کلود ژیلیو و پیِر لارشه، حاوی چکیده‌ای از مهم‌ترین دیدگاه‌ها در این باب است. …
ادامه مطلب

هرمنوتیک قرآن از نگاه محمد ارکون

هرمنوتیک قرآن از نگاه محمد ارکون
هرمنوتیک قرآن از نگاه محمد ارکون مروری بر مقالۀ عبدالکبیر صالح زینب ایزدی     عبدالکبیر حسین صالح در حال حاضر استاد مطالعات اسلام و ادیان در دانشگاه ایالتی کوارا در نیجریه است. او کارشناسی خود را در رشتهٔ مطالعات اسلام و عرب از دانشگاه ازهر گرفت، سپس کارشناسی ارشد و دکتری‌اش را در رشتۀ علوم اسلامی از دانشگاه اسلامی بین‌المللی مالزی دریافت کرد. حوزهٔ تخصصی او اندیشۀ اسلامی، مطالعۀ …
ادامه مطلب

رهیافت‌های نو به اسلام‌پژوهی بیرون از جهان اسلام

رهیافت‌های نو به اسلام‌پژوهی بیرون از جهان اسلام
رهیافت‌های نو به اسلام‌پژوهی بیرون از جهان اسلام گفت‌وگو با دکتر مهرداد عباسی   گفت‌وگوکننده: فاطمه مصلح‌زاده   دومین شماره از سلسه گفت‌وگوهای دورنما را می‌بینید. در این شماره با دکتر مهرداد عباسی دربارهٔ اسلام‌پژوهی در غرب گفت‌وگو خواهیم کرد. اگر گفت‌وگوی قبلی را دیده باشید به خاطر دارید که دربارهٔ اسلام‌شناسی در عصر مدرن در جهان اسلام و در بین مسلمانان صحبت کردیم. این بار می‌خواهیم دربارهٔ جهان غرب …
ادامه مطلب

قرآن از چه سخن می‌گوید؟

قرآن از چه سخن می‌گوید؟
قرآن از چه سخن می‌گوید؟ مروری بر «مضامین اصلی قرآن» اثر فضل‌الرحمان فاطمه علاقه‌بندی   درآمد کتاب مضامین اصلی قرآن نوشتۀ فضل‌الرحمان از جمله‌ آثار مشهور و مرجع در حوزۀ قرآن‌پژوهی است که به‌قلم مسلمانی نواندیش و تجددگرا نگاشته شد و در محافل آکادمیک در داخل و خارج جهان اسلام با اقبال گسترده‌ای روبه‌رو شد. این کتاب که در سال ۱۹۸۰ به زبان انگلیسی انتشار یافت، بعدها در بسیاری از …
ادامه مطلب

نگاه متفاوت محمد شحرور به برخی مفاهیم قرآن‌شناختی

نگاه متفاوت محمد شحرور به برخی مفاهیم قرآن‌شناختی
نگاه متفاوت محمد شحرور به برخی مفاهیم قرآن‌شناختی مروری بر مقالۀ آندریاس کریسمان شیرین رجب‌زاده   درآمد آندریاس کریسمان (متولد ۱۹۶۵) فارغ‌التحصیل مطالعات اسلامی از دانشگاه لایپزیک آلمان و استاد سابق دانشگاه منچستر انگلستان است. به نظر می‌رسد ابتدا تحقیقات او دربارۀ سوریه توجهش را به نظریات محمد شحرور، نواندیش معاصر سوری، جلب کرد و همین علاقه به آشنایی بیشتر و دیدار او با محمد شحرور انجامید. پس از آن، …
ادامه مطلب