درس‌گفتار «رویکرد تاریخی و ادبی به قرآن»، بخش دو   احیای دوبارۀ نبوت: قرآن در محیط تاریخی‌اش   مترجم: زینب ایزدی ویراستار: مهرداد عباسی   به این مجموعۀ کوتاه از پادکست‌های دربارۀ قرآن خوش آمدید. من نیکُلای ساینای هستم از دانشگاه آکسفورد، و از شورای پژوهشی ادبیات و علوم انسانی بریتانیا برای حمایت از تهیه و تولید این چهار گفتار کوتاه سپاسگزارم. در قرآن آمده است: «ای اهل کتاب، رسول …

ادامه مطلب

درس‌گفتار «رویکرد تاریخی و ادبی به قرآن»، بخش یک   پرسه پیرامون قرآن بدون ورود به آن؟   دربارهٔ مطالعهٔ آکادمیک قرآن   مترجم: زینب ایزدی ویراستار: سیدعلی آقایی   به این مجموعۀ کوتاه از پادکست‌های دربارۀ قرآن خوش آمدید. من، نیکُلای ساینای، متخصص مطالعات قرآنی‌ از دانشگاه آکسفورد هستم. از شورای پژوهشی ادبیات و علوم انسانی بریتانیا برای حمایت از تهیه و تولید این چهار گفتار کوتاه سپاسگزارم. حدود …

ادامه مطلب

نسبت دین‌پژوهی و مطالعات اسلام گفت‌وگو با دکتر فاطمه توفیقی   گفت‌وگو کننده: فاطمه مصلح‌زاده   چهارمین شماره از مجموعه گفت‌وگوهای دورنما را می‌بینید. در این شماره با دکتر فاطمه توفیقی گفت‌وگو خواهیم کرد که استادیار دانشگاه ادیان و مذاهب قم هستند. موضوع گفت‌وگوی ما دربارۀ دین‌پژوهی، روش‌ها و رویکردهاش و نسبت آن با مطالعات اسلام خواهد بود. *** - خانم دکتر توفیقی سلام. خیلی ممنون که دعوت ما را …

ادامه مطلب

اسلامِ آغازین از نگاه دیگران مروری بر کتاب «دیدن اسلام آن‌گونه که دیگران دیده‌اند» اثر رابرت هُیلند زهیر میرکریمی   رابرت هُیلَند (متولد ۱۹۶۶)، استاد «تاریخِ خاورمیانه در دوران باستان متأخر و اسلامِ آغازین» در دانشگاه نیویورک، از دانشکدهٔ مطالعات شرقی دانشگاه آکسفورد فارغ‌التحصیل شده است و از آن زمان تاکنون پژوهش‌هایش بر بررسی ظهور تمدن اسلامی متمرکز بوده است. تازه‌ترین کتابش، «فی سبیل اللّه: فتوحات اعراب و خلق امپراتوری …

ادامه مطلب

بازخوانی چند مفهوم سیاسی و اجتماعی در قرآن مروری بر کتاب «مفاهیم قرآنیة» اثر محمد خلف‌اللّه طاهره سادات حداد   محمد احمد خلف‌اللّه (۱۹۱۶-۱۹۹۱)، اندیشمند و نویسندهٔ مصری، در رشتهٔ زبان و ادبیات عرب در دانشگاه قاهره تحصیل کرد. همان‌جا با امین خولی و نظریهٔ او دربارهٔ رهیافت ادبی به قرآن آشنا شد که بر آیندۀ علمی و پژوهشی او تأثیر زیادی گذاشت. خلف‌اللّه رسالهٔ دکتری خود را با عنوان …

ادامه مطلب

بازخوانی مسئلهٔ تعدد زوجات و قوّامیت مروری بر کتاب «نحو اصول جدیدة للفقه الاسلامی» اثر محمد شحرور شیرین رجب زاده   محمد شحرور (۱۹۳۸-۲۰۱۹)، اسلام‌شناسِ نواندیش سوری، با نوشتن کتابی با عنوان «الکتاب و القرآن؛ خوانشی معاصر» در ۱۹۹۰ اولین بار آرای خود را در حوزهٔ علوم اسلامی مطرح  کرد. او بعدتر در کتاب «به سوی اصولی نو برای فقه اسلامی: فقه زنان» (۲۰۰۰) در صدد حل بحران کنونی فقه …

ادامه مطلب

فروخُفتن عقل و برآمدن معجزه مروری بر کتاب «المعجزة أو سُبات العقل فی الاسلام» اثر جرج طرابیشی فاطمه مسجدی   جرج طرابیشی (۱۹۳۹-۲۰۱۶)، متفکر و نواندیش معاصر سوری، در شهر حلب و خانواده‏ای ‏مسیحی متولد شد. لیسانس ادبیات عرب و فوق لیسانس علوم تربیتی را از دانشگاه دمشق گرفت. قبل از عزیمت به بیروت و فعالیت به عنوان سردبیر مجلهٔ «دراسات عربیة»، یک سال مدیر خبرگزاری دمشق بود. بین سال‌های …

ادامه مطلب

  بازخوانی متون تشریعی مربوط به زنان مروری بر مقالهٔ نصر حامد ابوزید فاطمه مصلح‌زاده   نصر حامد ابوزید (۱۹۴۳-۲۰۱۰)، اسلام‌شناس و نواندیش سرشناس مصری، به‌سبب برخی دیدگاه‌های نوگرایانه‌اش به‌شدت با علمای سنتی مصر درگیر شد. در ادبیات عرب و مطالعات اسلام تحصیل کرد، در ۱۹۸۱ از دانشگاه قاهره دکتری‌ گرفت و چند سال همان جا تدریس کرد، اما پس از آنکه از جانب علمای سنتی تکفیر شد و گروه‌های …

ادامه مطلب

اصلاح حقوق اسلامی در پرتو نظریۀ نسخ معکوس مروری بر کتاب «به سوی اصلاحات اسلامی» اثر عبداللّه احمد نعیم ریحانه علیرضائی   عبداللّه احمد نعیم (متولد ۱۹۴۶)، اندیشمند سودانی‌ـ‌امریکایی، از چهره‌های برجستهٔ بین‌المللی در حوزهٔ حقوق بشر و اسلام است. او در جوانی به جنبش اصلاح‌طلبانۀ محمود محمد طه پیوست ولی پس از اعدام طه و پایان‌یافتن فعالیت‌های جنبش به عنوان بورسیه به ایالات متحدۀ امریکا سفر کرد، تحصیلات خود …

ادامه مطلب

حجاب، واجب دینی یا شعار سیاسی؟ مروری بر کتاب «حقیقة الحجاب و حجیة الحدیث» اثر محمد سعید عشماوی مریم قیدر   محمد سعید عشماوی (۱۹۳۲-۲۰۱۳) زادۀ مصر و در شمار متفکران لیبرال مسلمان در دوران معاصر است. در ۱۹۵۴ در رشتۀ حقوق از دانشگاه قاهره فارغ‌التحصیل شد و در چندین سِمت مختلف در نظام قضایی مصر خدمت کرد. در ۱۹۷۸ به امریکا رفت و در هاروارد حقوق تطبیقی خواند. بعد …

ادامه مطلب